Hoa phong lan

Hoa phong lan cần che nắng để cây phát triển tốt. Trước đây chưa có lưới che nên người ta thường chẻ nẹp tre để làm phên che nắng mưa cho hoa lan.

Ngày ngay với công nghệ phát triển và giá cả vật tư cũng không quá cao. Người ta dùng lưới che cho lan. Tùy theo muốn có độ sáng bao nhiêu thì mua lưới màu xanh hay đen với độ dày mỏng khác nhau. Lưới đen hấp thu nhiệt làm cho vườn lan nóng hơn. Tuy nhiên chúng không cản trở sự quang hợp của cây xanh. 

Độ sáng cho hoa lan

Tùy theo mỗi loại hoa mà nhu cầu ánh sáng khác nhau :

• Vanda lá tròn, Bò cạp chịu được mức độ sáng 100 %.
• Dendrobium, Vanda lá dẹp chịu được 70 % mức độ sáng (500 KCal/m2/giờ).
• Cattleya chịu được 50 % mức độ sáng (400 KCal/m2/giờ).
• Hồ điệp chịu được 30 % mức độ sáng (200 KCal/m2/giờ)

Ba yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của cây lan : Độ ẩm, nhiệt độ và thông gió.

Hoa lan Dendro.

Thông thường cây trồng sau 2 năm là ra đầy chậu. Cần tách chiết trồng lại. Trước khi tách chiết cần ngâm chậu vào nước khoảng 15 phút. Lúc này rể mềm sẽ dễ gỡ ra khỏi thành chậu và giá thể. Cắt bỏ các rể bị hỏng. Khi trồng thấy rể ra mạnh mới bón phân. Nếu bón sớm rể sẽ bị thun lại.

Mùa nghĩ của hoa lan 

Trong thiên nhiên khi mùa khô đến. Hoa lan được nghĩ ngơi không đâm chồi nảy lộc nữa. Khi mùa mưa đến. Hoa lan đâm chồi nảy lộc và ra hoa. Nếu ta trồng lan taị nhà có áp dụng mùa nghĩ cho hoa lan không ? Vấn đề này còn nhiều tranh cãi. Có giống hoa lan người ta trồng không có mùa nghĩ mà hoa vẫn ra hoa thường xuyên ?

Bản thân mình suy nghĩ theo Thuận Thiên. Nếu có thể cho hoa lan có mùa nghĩ thì cây sẽ mạnh khỏe hơn vào mùa sau.

Khi mang lan rừng về trồng ở thành phố Hồ Chí Minh, phải cho lan nghĩ vào mùa nắng, không tưới nước 1 - 2 tháng để cây khô héo và rụng hết lá. Khi muốn ra hoa thì tưới nước, tưới phân. Cây lan sẽ nhanh chóng mọc chồi mới và phát triển mạnh mẽ. Sau 3 tháng lan sẽ ra hoa như ý muốn. Chú ý, cây lan nhỏ hay mới tách chiết không nên cho nghĩ. Vì cây còn nhỏ chưa yếu do chưa tích trữ đủ dưỡng chất.

Tại thành phố Hồ Chí Minh khí hậu có hai mùa mưa nắng rõ rệt. Nên trồng lan ở các xứ nóng sẽ phát triển tốt hơn. Nếu đem lan từ xứ lạnh về trồng thì cây vẫn phát triển tốt nhưng không ra hoa vì không có đủ thời gian lạnh trong năm. 

Có thể nhận biết lan Cattleya ở xứ nóng  : Bắt đầu bằng chữ : LC , BC, BLC. Lan Cattleya ở xứ lạnh : Bắt đầu bằng chữ : SC, SLC.

Phân bón cho hoa lan

Tùy theo giai đoạn phát triển của cây mà ta bón phân cho phù hợp. 

Phân đạm

Cây lan con đang thời kỳ tăng trưởng nên tưới nhiều phân đạm. Kích thích ra chồi non, ra lá, ra rễ, làm cây phát triển nhanh. Khi tưới nhiều đạm quá làm cây lá xanh mướt, cây bị ngã rạp xuống, lá to nhưng yếu ớt, dễ bị sâu bệnh, . ....

Khi cây thiếu đạm,  cây lan lá nhỏ,  già cỗi và vàng lá....

Phân lân

Phân lân giúp lan nảy mầm, ra rễ nhanh, kích thích ra hoa. 

Khi dư lân : Lá ngắn, dày và cứng, ra hoa sớm.

Khi thiếu lân : Cây lan không lớn, cằn cỗi, lá xanh đậm hay tím. rễ và chồi không phát triển.

Phân Kali

Khi cây thừa Kali : Lá vàng úa, đọt non không phát triển, khô héo. Cây cằn cỗi. Lúc này cần ngưng tưới Kali mà tăng cường đạm. 

Các nguyên tố vi lượng

Để cho hoa lan hấp thu tốt các loại phân trên cần có các nguyên tố vi lượng. Tuy lượng sử dụng ít nhưng cần phải có. Các nguyên tố vi lượng là Ca, Mg, S, Fe, Cu, Zn, Mn, Bo ,v.v...

Ca : 

Là nguyên tố vi lượng giúp cây hấp thu nhiều đạm và phát triển nhanh.Khi dư Ca : Cây hấp thụ quá nhiều đạm, tàn lá rủ xuống, dễ bị gãy. Cây quá mập mạp. Khi thiếu Ca cây ít hấp thụ đạm, không phát triển rễ, lá nhỏ, Cây không đứng thẳng được. 

Mg : 

Giúp cây tạo diệp lục tố. Điều hòa sinh trưởng giúp cây phát triển cân đối. Khi dư Mg thì lá già xanh đậm nhưng đọt non bị khô héo, Khi thiếu Mg thì bộ rễ phát triển to mập nhưng thân và lá không cân đối. 

Fe :

Giúp cây tạo diệp lục, giúp lá xanh. Thiếu sắt thì cây không thể hấp thu các chất dinh dưỡng.  Khi dư sắt thì các đầu rể bị đen và thối cả rễ. Cây không hấp thụ được phân.

Chú ý các chất kích thích tố chỉ bón một lần cho lan là đủ. Không nên sử dụng liên tục. Vì khi tưới như vậy cây lan sẽ bị thun rễ lại và bị thối. Ngày mưa không nên tưới phân. Khi có nắng cây mới quang hợp được. Lúc này cây mới hấp thụ được phân.

Các bộ phận hút phân của cây lan

Rễ : Là bộ phận chính hút phân qua các lỗ mao khổng của tế bào rễ. Tại rễ có nhiều lông hút và tập trung ở phần còn non của rễ. Để bộ rễ phát triển tốt thì giá thể phải thoáng, Khi xếp giá thể dày đặc, làm cho giá thể ẩm sinh khí H2S làm cho rễ bị thối không hấp thu được dưỡng chất.

Lá : Có khả năng hấp thu chất dinh dưỡng. Nhiệm vụ của lá giúp cây quang hợp. Ánh sáng giúp tăng khả năng quang hợp của lá. Mở rộng các khí khổng để hút phân. 

Cách bón phân

Khi cây lan mới ra rể non thì khoan bón phân. Cần đợi ít ngày cho ra rễ mạnh. Lúc đó mới tưới phân. Rễ sẽ dễ dàng hút chất dinh dưỡng. Khi rễ còn non mà tưới phân sẽ làm hư rễ, cấy sẽ yếu một thời gian.

Thiếu phân cây sẽ còi cọc. Khó ra hoa. Khi dư phân thì thân cây sẽ nứt. Hay cây sẽ trở nên khác thường.

Trước khi tưới phân nên tưới nước sạch trước khoảng 15 phút. Sau đó tưới phân lên gốc. Khi tưới phân lên lá Cần xả nước lại sau 4- 5 g để tránh phân bón đọng trên lá gây thối nhũn lá.

Cần thay đổi luân phiên các loại phân bón vì mỗi loại phân khi tưới lâu ngày sẽ thiếu một vài chất gây cho cây lan suy dinh dưỡng. 

Phân hóa học giúp cây tiêu thụ nhanh nhưng mau hết tác dụng. Phân hữu cơ tác dụng chậm nhưng thời gian ảnh hưởng của phân lâu hơn.

Cường độ quang hợp tỷ lệ thuận với cường độ sáng nên những ngày nắng cây cần nhiều nước và muối khoáng để tạo ra các dưỡng chất hơn khi trời âm u. Vì vậy chỉ nên bón phân vào lúc trời nắng còn trời âm u không nên tưới phân vì cây tiêu thụ không hết sẽ tích tụ lại tạo điều kiện cho côn trùng, nấm mốc phá hoại cây.

Giá thể trồng lan

Hiện nay có nhiều giá thể rất tốt để trồng lan. Nếu bạn trồng để chơi ở nhà thì than củi ngâm khoảng 1 tháng rồi đập vụn trồng lan là được.

Một số chú ý về giá thể : Giá thể phải thông thoáng, không làm cho giá thể bị đặc nghẹt. Mùa nắng thì cho thêm dớn hay xơ dừa vào để tăng độ ẩm. Mùa mưa thì lấy dớn và xơ dừa ra để tránh ẩm quá gây nấm mốc.